شعر «بخوان و حفظ کن: سرای امید» و معنی شعر:

بخوان و حفظ کن

سرای امید

• قالب شعر: ترانه و سرود
• شاعر: هوشنگ ابتهاج (سایه)
• آثار: نخستین نغمه ها، سیاه مشق، شبگیر

ایران، ای سرایِ امید            بر بامت، سپیده دمید

[ای] ایران، ای سرزمینِ امیدواری! بر بام تو، صبح آزادی، طلوع کرد.

آرایه ادبی:

ایران به سرا، تشبیه شده است.

ایران  ß  جان بخشی

نکته دستوری:

این بیت از سه جمله، تشکیل شده است.

ایران و سرای امید، منادا هستند.

نکته مفهومی:

منظور از «سپیده»، آزادی و رهایی است.

بنگر کَزین رَهِ پُر خون            خورشیدی خُجسته رسید

نگاه کن که به دنبال این همه خونریزی و شهیدانِ بسیار، خورشید مبارک آزادی و پیروزی، طلوع کرد.

نکته مفهومی:

منظور از «خورشید»، پیروزی و آزادی است.

اگرچه دل ها پُر خون است            شکوهِ شادی، افزون است

اگر چه دل های ما پُر از غم و رنج است، امّا بزرگی شادی، بیشتر از غم های ماست. (ما شاد و خوشحالیم.)

آرایه ادبی:

پر خون است:کنایه از پُر از درد و رنج است.

سپیده ی ما، گلگون است            که دستِ دشمن، در خون است

آسمان ایران، به هنگام طلوع سپیده دم، سُرخ است، زیرا دشمن، دستش را به خون مردم، آلوده کرد و سرخیِ خون این مردم مظلوم، تمام آسمان را فرا گرفت.

 نكته مفهومی:

سرخی خون شهیدان، سپیده دمان را قرمز رنگ کرده است.

آرایه ادبی:

دست در خون بودن  ß  کنایه از کُشتن، به شهادت رساندن

ای ایران، غَمَت مَرسان            جاویدان، شکوهِ تو باد

ای ایران، امیدوارم هرگز، گرفتار غم و اندوه نشوی و عظمت و بزرگی تو همیشگی باد!

راهِ ما راهِ حق، راهِ بهروزی است            اتّحاد، اتّحاد، رمزِ پیروزی است

راهِ زندگی ما، راهِ حقیقت و خوشبختی است و تنها رمز رسیدن به پیروزی در این راه، اتّحاد و یکپارچگی است.

نكته مفهومی:

منظور از «راه»، آزادی و رهایی از ظلم و ستم است.

صلح و آزادی            جاودانه در همه جهان، خوش باد

آرزو می کنم که صلح و آزادی در همه ی دنیا، همیشگی و به خوشی برقرار باشد.

یادگار خون عاشقان، ای بهار            ای بهارِ تازه جاودان در این چمن، شکفته باد

ای بهار پیروزی که یادگار خونِ شهیدان عاشق وطن هستی، همیشه در این سرزمین (ایران) شکفته و جاودان و برقرار باش.

محتوای شعر:

این شعر، از سروده های هوشنگ ابتهاج (ه.ا. سایه) است. این شعر اشاره به رهایی سرزمین ایران از دست ظلم و ستم است. در پایان، شاعر آرزو می کند که ایران همواره جاودان و یکپارچه بماند.

هوشنگ ابتهاج:

معروف به (ه.ا. سایه) از شاعران معاصر است. در زمینه ی قالب نیمایی هم شعر گفت. آثار او عبارت اند از:

نخستین نغمه ها، سیاه مشق، شبگیر و … .